چکار کنیم که تا آخر عمر عاقبت به خیر باشیم؟
پرسش : ملاک هایی که انسان می تواند مطمئن باشد که عاقبت به خیر تا آخر عمر خواهد بود چیست؟
پاسخ : براى عاقبت به خیر شدن هیچ تضمینى وجود ندارد و تنها راهى که مىتوان مطرح کرد این است که انسان باید دائما در حال مراقبه از نفس خویش باشد و لحظهاى زمام نفس را به دست شیطان ندهد. غرور و اطمینان به نفس، خود زمینهساز گمراهى و اغواى آن مىشود. پیامبر اکرم(ص) در نمازهاى خود این دعا را مىفرمود: H}«الهى لا تکلنى الى نفسى طرفه عین ابدا؛{H خداوندا مرا لحظهاى به خودم وا مگذار» وقتى یکى از همسرانش با اشاره به مقام بلند حضرت نزد خدا از او علت این دعا را پرسید، حضرت فرمود: خداوند برادرم یونس را لحظهاى به حال خود واگذاشت و آمد به سر او آنچه که آمد. بنابراین بهترین راه براى عاقبت به خیر شدن مراقبت دائم از نفس خویش است یا به عبارت دیگر مطمئنترین راه و روش، ایمان و عمل صالح است. خداوند در سوره العصر مىفرماید: «به عصر قسم که انسانها همه در زیانند. مگر کسانى که ایمان آورده و اعمال صالح انجام دادهاند و یکدیگر را به حق سفارش کرده و یکدیگر را به شکیبایى و استقامت توصیه نمودهاند». ایمان اولین و اساسىترین و محکمترین ریسمان نجات است و مطمئنترین ضامن عاقبت به خیرى مىباشد. «عن ابى عبداللّه(ع)… و قال فى قوله عزّ وجلّ «فقد استمسک بالعروه الوثقى» قال: هى الایمان باللّه وحده لاشریک له…؛ از امام صادق(ع) است که درباره این کلام الهى «فقد استمسک بالعروه الوثقى» فرمود: عروهالوثقى همان ایمان به یگانگى خداوند بىشریک مىباشد»، V}(اصول کافى، ج 2، ص 14، روایت 1 به نقل از سرالاسراء، على سعادتپرور، ج 2، ص 324){V جمله فقد استمسک… پارهاى از آیهالکرسى است که در آیه 256 سوره بقره آمده است یعنى… کسى که به طاغوت [بت و شیطان و هر موجود طغیانگر] کافر شود و به خدا ایمان آورد، به دستگیره محکمى چنگ زده که گسستن براى آن نیست… بنابراین آن دستگیره محکم (عروهالوثقى) که قابل گسستن نیست همان ایمان به خداوند تعالى است. عمل صالح رکن دیگرى است که انسان را از خسران، زیان و عاقبت به شرى نجات مىبخشد، چنان که سوره العصر بدان گواهى مىدهد و در حدیثى از امیرالمؤمنین على(ع) وارد شده: H}«انکم ان اغتنمتم صالح الاعمال، نلتم عن الاخره نهایه الآمال؛{H تحقیقا چنین است که اگر شما اعمال صالح را مغتنم شمرید به آن غایت بلند آرزوهاى اخروى خواهید رسید»، V}(الغرر والدرر، باب العمل، به نقل از سرالاسراء، استاد على سعادتپرور، ج 2، ص 209).{V بنابراین با دو بال ایمان و عمل صالح باید از پستى خسران و عاقبت به شرى، به بلنداى رضوان، عرفان و عاقبت به خیرى پرواز کرد. براى آگاهى بیشتر ر.ک: 1- راه گریز از شوربختى الزهرا. 2- تقوا عبدالحسین دستغیب.