اگر خداوند متعال زیبایی مطلق است چرا اجازه دیدن همه چیز را به آدم نمی دهد؟

[ad_1]

آن چه محور اصلىِ استدلالتان در این پرسش است این است که پس از اذعان به ارتباط عالم به خدا و جلوه‏ى حق بودنِ آفرینش و پرتوى از حُسن و زیبایى بودن پدیده‏ها، این تلازم را به دست آورده‏اید که پس در این صورت مى‏توانم خیلى راحت به تمام پدیده‏ها (مخصوصاً زیبائى‏ها) نگاه کنم، چون در واقع این نگاه به نشانه‏ها و تجلّى‏هاى رنگارنگ و متنوّع خدا در عالَم است. و آن گاه که با خطّ و نشان‏هاى محدودیت‏ساز دین در مورد این نگاه‏ها برخورد مى‏شود، تعجّب کرده و مى‏گوید:
1ـ چرا خداوند متعال، نگاه به خیلى چیزها را حرام کرده؟
2ـ مگر نه این است که این زیبائى‏ها همه از خداست، پس چرا نمى‏شود به آینه‏ى نمایانگر خدا نگریست؟
براى پاسخ به این سؤالات، ضمن تأکید بر توجّه به مقدّمه گفته شد، عرض مى‏شود که:
1. همچنان که خداوند متعال خیلى از خوردنى‏ها و آشامیدنى‏ها را حلال کرده و فقط اندکى از آن را تحریم نموده، به همین ترتیب، بسیارى از پدیده‏ها، اشیاء و آفریده‏ها را مى‏توان دید و فقط ما از دیدنِ چند قلم محدود از امور منع شده‏ایم. نگاه کردن زن و شوهر به یکدیگر حتى با قصدِ لذّت و میل جنسى نیز کاملاً حلال بوده و صد در صد مورد تأئید، بلکه تشویق دین و دین‏آفرین (خداوند متعال) است. و همچنین نگاه کردن همجنس به همجنس چنانچه توأم با انگیزه‏هاى شهوانى و لذّت‏خواهى نباشد، اشکال ندارد (به شرط عدم نگاه به شرمگاه) و همچنین نگاه به سایر محرم‏هاى نَسبى (پدر، مادر، خواهر، عمه، خاله، مادربزرگ‏ها، پدربزرگ‏ها، فرزندان، نوه‏ها) نیز به همان شرطى که در مورد همجنس‏ها گفتیم اشکال ندارد. به همین ترتیب نگاه کردن به محرم‏هاى سَبَبى (داماد، عروس، پدرزن، مادرزن، و والدین همسر) نیز با حفظِ شرط گفته شده ایراد ندارد. حتى نگاه کردن به صورت و دست‏هاى زن نامحرم به شرطِ عدم انگیزه‏ى لذت و شهوت، و زینت‏مند نبودن دست و صورت (آرایش یا حلقه و… نداشته باشد) – به فتواى مشهور- حرام نیست. هر چند احتیاط در حفظ و خوددارى از این نوع نگاه‏هاست. همه‏ى این‏ها در کنار جواز نگاه به طبیعت، ساختمان‏ها، اماکن، باغ‏ها و صدها هزار پدیده‏ى دیگرى است که حتّى برخى از آن مى‏تواند مستحب هم باشد (مثل نگاه به طبیعت و جویبارها که مورد تشویق قرار گرفته است).
2. با توجه به شرط گفته شده در نکته‏ى پیشین چنین فهمیده مى‏شود: هر آن چه زمینه‏ى نفوذ شیطان، هوسرانى، نظربازى و بر هم زدنِ آرامش فکرى و ترویج شهوت‏رانى را فراهم کند، ممنوع و حرام مى‏باشد. تصوّر ما این است که نیازى به توضیح علل این شرط و حرمت نقض آن نباشد.
چه این که دشمنِ قسم‏خورده‏اى مثل شیطان، تعهّد کرده تا اکثر آدم‏ها (مگر بندگانِ برگزیده و مخلص) را جهنّمى نکند، دست‏بردار نباشد و زمینه‏ى نفوذِ این دشمن نیز هوسرانى و نگاه است. جهت آگاهى فزون‏تر از اهمیت «نگاه» و اثرات مخرب «نگاه‏هاى لذت طلبانه‏ى شهوترانى» به احادیث و عبارت‏هاى زیر دقت فرمائید:
ـ نگاه، دام شیطان و وسیله‏ى صید اوست(حضرت امیرالمؤمنین على(علیهم السلام، غررالحکم).
ـ حتى از نگاه‏هاى غیرحرام، ولى افراطانه نیز دورى کنید! چون همین‏هاست که بذرِ هوى و هوس را در دلتان افکنده و محصول غفلت به دستتان مى‏سپارد( رسول اکرم(ص)، بحار، ج 72، ص 199).
ـ چشمى که با شهوت پوشیده شد، دیگر عاقبت را نخواهد دید(حضرت امیر(علیهم السلام، غررالحکم).
ـ نگاه زیاد، حسرت زیادتر و تأسف بدتر بر جاى مى‏گذارد(حضرت امیر(علیهم السلام، بحار، ج 77، ص 286).
چشم دل باز کن که جان بینىآن چه نادیدنى است، آن بینى
(حضرت رسول‏اکرم(ص)، بحار، ج 104، ص 41 – ترجمه‏اى منظوم از حدیث: «غَضُّوا اَبصارَکُم تَرونَ العجائب»).
ـ مؤمن آن چیزى را مى‏بیند که عبرتش فزاید. وگرنه منافق است و ره گم‏گشته(حضرت امیرالمؤمنین(علیهم السلام، بحا، ج 78، ص 50).
– اگر دل، سنگینى عظمتِ سلطنتِ الهى را بداند، دیده‏ها برنامه‏اى جز چشم‏پوشى نخواهند داشت(حضرت امیرالمؤمنین(علیهم السلام، بحار، ج 104، ص 41).
با توجه به احادیث گفته شده، رمز و راز و حکمتِ ممنوعیت نگاه‏هاى شهوانى تا اندازه‏اى روشن گردید. مخصوصاً که تجربه روان‏شناختى نیز اثبات کرده، نگاه سرآغاز دوستى‏هاى نافرجامِ دختران و پسران شده و موجبِ بحرانِ خانوادگى – روانى و انفجار لایه‏هاى عفت و حیاء جوانان و پدیده‏ى دختران و پسران خیابانى شده است.
3. شاید عدّه‏اى ادّعا کنند: «چرا نگاه به دست یا صورتِ زینت شده‏ى زن حرام است؟ وقتى من با انگیزه‏ى شهوت و لذّت نگاه نمى‏کنم دیگر چه دلیلى بر حرمت است؟
در جواب گفته مى‏شود:
اوّلاً) همین زینت‏ها و آرایش‏ها، تلازم با ایجاد وسوسه و پدیدآورى نگاه حرام دارد. یعنى ضریب خطرساز بودن زینت در جلبِ نظرهاى آن چنانى، بسیار بالاست.
ثانیاً) منظور از انگیزه‏ى شهوت و فساد، این نیست که حتماً توأم با این نگاهى که همین الان انعقاد آن هستى، در شما قصد لذت و شهوت پدید آید! خیر! اگر این فساد جنبه‏ى بالفعل (زمانِ نگاه) نداشته و بتواند هر چند در آینده شما را به خود مشغول کند و موجبات تصوّرات و تخیّلات شیطانى در شما را فراهم سازد، باز هم حرام و معصیت است.
به اصطلاح دقیق‏تر: هر نگاهى که یکى از این دو آفت همراهش باشد حرام و ممنوع است: لذت و ریبه. «لذت» همان حالتِ نفسانى و خوش آمدن شیطانى‏اى است که دقیقاً همزمان با نگاه در خاطر و نفس شما پدید مى‏آید و «رَیبِه» آن حالتى است که فعلاً توأم با فساد و شهوت نیست، ولى در آینده مى‏تواند موجباتِ تشویش روحى و اضطراب جنسى را فراهم آرد.
ثالثاً) بر فرض که یک نفر بتواند آن چنان خود را کنترل کند که نه لذّت پیدا کند نه ریبه (فساد بالقوّه)، ولى باز این هم دلیل بر مُعاف بودنِ وى از حکم حرمت و ممنوعیّت نمى‏شود، چون احکام و قوانین بر محور اکثریت و حالتِ غالب مى‏چرخد، نه افراد و اقلیّت‏هاى استثنایى!! از این‏رو قانونِ نگاه نیز شامل سایر قوانین الهى و بشرى، کلّى بوده و استثناءپذیر و تبعیض‏ساز نیست!
در آخر: توصیه مى‏شود همگان نسبت به احکام الهى، به ویژه احکام نگاه مقیّد بوده و از «توجیه» و ایجاد بستر روانى جهت گریز از واقعیت آن هم با سر پوش گذاشتن بر حقایق و انگیزه‏ها دست بردارند. چنان چه تمایل دارید به مظاهر الهى و جلوه‏هاى او نگاه فرمائید، آن هدفى را برگزینید که خداوند متعال توصیه کرده: نگاه مهربانانه به پدر و مادر، نگاه برادرانه به برادران ایمانى آن هم با انگیزه‏هاى الهى، نگاه به عالم ربّانى، نگاه به حاکم عدالت‏مدار و ظلم‏ستیز، نگاه به قرآن کریم، نگاه به طبیعت و باغستان‏ها و جویبارها، نگاه به کعبه(روایت از رسول اکرم(ص)، بحار، ج 74، ص 73 و ج 10، ص 368). باشد که با حفظ پارسایى و کنترل مدار نگاه، به بالاترین سعادت نگاه که همانا نظاره کردن بر جمال ولى امر حضرت بقیه‏الله الاعظم (روحى و ارواح العالمین له الفداء) است نائل بشویم.
چه خوش است صوت قرآن از تو دلرُبا شنیدنبه رُخَت نظاره کردن، سخن خدا شنیدن
جان کلام این که: هر کس بهتر مى‏داند نگاه‏هایش با کدامین نیّت و اثرى همراه است. جهت مطالعه بیشتر ر.ک:
-چشم و نگاه، محمد حسین حقجو، نشر مرکز فرهنگى المهدى(عج).
[ad_2]

دکمه بازگشت به بالا