عالی ترین و بهترین دانشگاه برای انسان

پرسش: دانشگاهی که فارغ التحصیلان آن در مدّت چهل روز به مدارج عالی حکمت می رسند چه نام دارد؟ چه کسانی هنوز به مرحله یقین و باور نرسیده اند؟
پاسخ: 
این دانشگاه که عالی ترین و مفید ترین دانشگاه ها برای انسان است، عبارت است از دانشگاه “اخلاص”، در حدیث معروفی از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم می خوانیم: ” مَا أَخْلَصَ عَبْدٌ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً إِلَّا جَرَتْ یَنَابِیعُ الْحِکْمَهِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَی لِسَانِهِ؛ هیچ بنده ای از بندگان خدا چهل روز اخلاص را پیشه خود نمی سازد مگر این که چشمه های حکمت و دانش از قلبش بر زبانش جاری می شود”. 1 منظور از اخلاص این است که انسان در تمام کارها انگیزه اش تنها خدا باشد. اخلاص گران بهاترین گوهری است که در خزانه قلب و روح انسان پیدا می شود و از مهم ترین گام ها و اساسی ترین پایه های تهذیب نفس و سیر و سلوک الی الله است. آن چه آدمی را وارد این دانشگاه می کند و در مسیر سعادت و صراط مستقیم قرار می دهد، “یقین” است. امیرمؤمنان علی علیه السلام فرمود: “الإخلاص ثمره الیقین؛اخلاص ثمره یقین است”. 2 اگر انسان یقین و باور داشته باشد که خداوند قادر و عالِم مطلق است و همه چیز به دست توانای او است و با اراده و خواست او وجود پیدا کرده و ادامه حیات می دهد و بداند که سعادت واقعی و خوش بختی حقیقی انسان در اخلاص عمل و توجه در همه حال به خداوند متعال است، هم به یقین رسیده است و هم از میوه شیرین آن یعنی اخلاص بهره مند می شود. به این مرحله از ایمان رسیدن کار آسانی نیست. فرمود: ” مَا قُسِمَ فِی النَّاسِ شَیْ‏ءٌ أَقَلُّ مِنَ الْیَقِین؛ چیزی کمتر از یقین بین مردم تقسیم نشده است”. 3 تقوا که سرمایه سعادت انسان و ثمره دین است، از نشانه های یقین است. حضرت علی (ع) فرمود: “التقوی ثمره الدین و إماره الیقین؛ تقوا ثمره دین و علامت یقین است”. 4 حضرت در خطبه متقین می فرماید: ” وَ لَوْ لَا الْأَجَلُ الَّذِی کَتَبَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ لَمْ تَسْتَقِرَّ أَرْوَاحُهُمْ فِی أَجْسَادِهِمْ طَرْفَهَ عَیْنٍ شَوْقاً إِلَی الثَّوَابِ وَ خَوْفاً مِنَ الْعِقَاب؛ برای هر کسی اجلی معیّن است. یکی از اوصاف با تقوایان این است که اگر آن اجل و مدت نبود ، آنان به خاطر شوق به ثواب و خوف از عذاب، چشم بر هم زدنی جان در بدنشان قرار نمی گرفت [و می مردند] “. 5 از این بیانات به دست می آید اکثر مردم از یقین در این مرحله بی‌بهره‌اند.
پی نوشت ها:
1 . علامه مجلسی، بحار الأنوار، مؤسسه الوفاء بیروت – لبنان، 1404 هجری قمری، ج 67، ص 242 ، حدیث 10.
2 . عبدالواحد بن محمد تمیمی آمدی، غرر الحکم و درر الکلم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی قم، 1366 هجری شمسی، ص 197 .
3 . ثقه الاسلام کلینی، الکافی، دار الکتب الإسلامیه تهران، 1365 هجری شمسی، ج 2، ص 51 ، حدیث 2.
4 . عبدالواحد بن محمد تمیمی آمدی، غرر الحکم و درر الکلم، ص 271 .
5 . امام علی بن ابی طالب علیه السلام، نهج البلاغه،انتشارات دارالهجره قم، خطبه 193، ص 303

دکمه بازگشت به بالا